حجت الاسلام والمسلمین شمس الدین در دیدار و جلسه اخلاق دبیران استانی سازمان سراج گیلان و فعالان فضای مجازی استان گفت: : دروغ گفتن ها و تهمت زدن ها در فضای مجازی امروزه به عنوان یک آفت جدی شناخته می شود.
به گزارش روابط عمومی دفتر امام جمعه بندرانزلی ، حضرت حجت الاسلام والسلمین سید عبدالجواد شمس الدین در جلسه اخلاق ماهیانه خود با دبیران شهرستانی سازمان فضای مجازی سراج گیلان نقش رسانه در جهت دهی فکری و فرهنگی و ارتقای اخلاق و معنویت در جامعه را بسیار مهم و تعیین کننده برشمرد و تأکید کرد: اگر بر مدیریت رسانه ای و برنامه سازی رسانه ها، دین، اخلاق و فضیلت و دوری از دروغ و تهمت حاکم شود، قطعا وضع جامعه بهتر از وضع موجود خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه نباید هیچ گاه فضای مجازی را فضایی مجازی دانست زیرا سخنان ، رفتار و حتی دیدن ها و شنیدن های ما در این فضا بر رفتار روزمره ما تاثیر می گذارد گفت : دروغ ها و تهمت ها در فضای مجازی امروزه به عنوان یک آفت جدی شناخته می شود ، دروغ گفتن، فقط به لفظ و گفتاری که از دهان بیرون می آید، محدود نمی شود، بلکه ممکن است به شیوه های دیگری همانند اشاره کردن با سر و دست و چشم یا نوشتن مطالب غیر واقعی، صورت پذیرد که البته هر سه مورد حرام است.
*دروغ از دیدگاه دانشمندان اخلاق به شش قسم تقسیم می شود
امام جمعه بندرانزلی در ادامه به دیدگاه دانشمندان اخلاق و فقیهان در خصوص اقسام دروغ اشاره و تصریح کرد: دانشمندان اخلاق دروغ را بر شش قسم : ۱٫ دروغ در گفتار ۲٫ دروغ در نیّت ۳٫ دروغ در عزم ۴٫ دروغ در وفا به عزم ۵٫ دروغ در اعمال ۶٫ دروغ در مقامات دین که بحثی معرفتی و عرفانی است تقسیم می کنند.
حجت الاسلام والمسلمین شمس الدین با اشاره به معنای دروغ در گفتار خاطر نشان کرد: «دروغ در گفتار» یعنی انسان خبری را مخالف با واقعیت بگوید، البته گاه انسان ،تنها در موقعیتی خاص به دروغ روی می آورد و در مواقع دیگر، مطابق واقع سخن می گوید ، گاهی خبرهای مخالف واقع آنقدر از انسان به صورت گفتاری و نوشتاری و عملی سر می زند که دروغگویی به شکل یک ویژگی و «ملکه» در او ظاهر می شود ، در این حالت، فرد به خلق و خوی دروغگویی مبتلا شده است و قلم، زبان و رفتارش بر محور دروغ می چرخد. در این زمان، دروغ گفتن و خبرهای خلاف واقع دادن، برای او تبدیل به رفتاری آسان می شود طوری که شخص از رفتار زشت خود احساس بدی نمی کند.
وی همچنین افزود: اما در بخشی دیگر افرادی نیز هستند که صفت دروغگویی هنوز در وجودشان، ملکه نشده است، بلکه فقط بر اثر اضطرار و موقعیتی ویژه، دروغ می گویند، اگر چه دروغ از رذایل نفسانی است، اما موجب ناراحتی در وجودشان شده و خوشبختانه هنوز به خوی دروغگویی دچار نشده اند، هر چند در روایات هر دو صورت آن نکوهش شده است.
«دروغ در نیت» دیگر موضوعی بود که این استاد اخلاق در دیدار دبیران شهرستانی سازمان سراج به آن اشاره و اظهار کرد: گاه انسان تصمیم می گیرد کار نیکو یا هر امر خیر دیگری انجام دهد، اما نیت او بر انجام آن کار، فقط خداوند تبارک و تعالی نیست؛ بلکه تصمیم او ریشه در خواسته های نفسانی و غیر خدایی داردو یا به عبارت دیگر، امر دیگری غیر از خداوند در نیت و قصدش، دخالت دارد که به این حالت «دروغ در نیت» گفته می شود البته شایان ذکر است که بحث «ریا» نیز در همین جهت و مرتبط با همین موضوع مطرح می شود.
حجت الاسلام والمسلمین شمس الدین همچنین با اشاره به تفاوت ریا و دروغ در نیت تاکید کرد: در ریا ، انسان عمل خویش را برای جلب توجه دیگران انجام داده و آنها را داخل در نیت و قصد عبادتش می کند، در حالی که «دروغ در نیت»، داخل کردن هر چیز غیر از خدا در نیت عبادت است مانند آنکه کسی برای کاهش وزن روزه بگیرد و گمان کند که هم عبادت کرده و هم به خواسته دیگرش دست یافته است.
وی در ادامه در توضیح معنای « دروغ در تصمیم و عزم » نیز گفت : گاه انسان تصمیم می گیرد کار خیری از طاعات و عبادات را برای تقرب به پروردگار انجام دهد، اما در انجام آن تردید داشته و سستی می کند و سرچشمه این تردید نیز خواهش های نفسانی است از این رو صادق نیست. در این حالت او به «دروغ در عزم» دچار شده است.
«دروغ در وفا به عزم» چهارمین قسم از اقسام دروغ بود که امام جمعه بندرانزلی در این باره تصریح کرد: گاهی شخص، پیش از حصول شرایط، بر انجام آن کار خیر مصمم شده و در تصمیم خویش، بسیار جدی است به این معنا که در نیت و عزمش دروغ راه ندارد، ولی به محض حصول آن شرایط، مانند پدید آمدن استطاعت و فرا رسیدن زمان انجام تعهدات، خواهش های نفسانی از هر سو به او هجوم می آورد و بر او غلبه می کند تا آنجا که بر تمام تصمیم ها و پیمان ها، پشت کرده و آنها را زیر پا می گذارد. در این حالت او به «دروغ در وفا به عزم» مبتلا شده است و در آن صادق نیست.
حجت الاسلام والمسلمین شمس الدین در ادامه با بیان اینکه «دروغ در عمل» به معنای عدم هماهنگی حالت ظاهر با صفت باطنی است و به عنوان پنجمین قسم از اقسام دروغ شناخته می شود خاطر نشان کرد: به عنوان مثال انسانی است که در حال نماز، به ظاهر، چنان حالت خضوع و خشوعی به خود گرفته که گویا در عظمت پروردگار غرق است، حال آنکه در باطن، از خدا غافل است. البته باید دقت داشت که بدون شک، «دروغ در عمل» با «ریا» که همان «دروغ در نیت» است، تفاوت دارد. «ریا» هنگامی که انسان، غیر خدا را در نیت عمل نیکویش شرکت دهد، پدید می آید، یعنی زمانی که برای نشان دادن رفتار نیکوی خود به دیگران، آن عمل را انجام دهد، حال آنکه دروغ در عمل فقط به سبب عدم هماهنگی میان عمل و درون حاصل می شود، خواه هدف، نشان دادن به دیگران باشد، یا چنین انگیزه ای در میان نباشد.
وی همچنین در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به «دروغ در مقامات دین و سلوک» که بحثی معرفتی و عرفانی بوده و ششمین قسم از اقسام دروغ است گفت: گاهی اوقات انسان درباره مراحل حرکت به سوی خدا و مراتب معنوی و مقامات دین از قبیل ایمان، تقوا، توکل، رضا، تسلیم، خوف و رجاء، بر این تصور است که به این مقامات دست یافته ، در حالی که این گونه نیست، زیرا هر یک از این مقامات پایه ها، حقیقت و سرانجامی دارد که دسترسی به آنها بسیار مشکل است، اما برخی از افراد خود را در آن مقامات تصور می کنند، بنابراین او نیز به دروغ مبتلاست.
امام جمعه بندرانزلی در پایان به ریشه های درونی دروغ نیز اشاره و اظهار کرد: دشمنی ، حسد ، خشم ، علاقه به مال دنیا ، علاقه به مقام و جایگاه دنیایی و علاقه دنیایی به افراد از ریشه های صفت زشت و ناپسند دروغ است.
از صفحه دوم حتما دیدن کرده و برای دیدن تصاویر در ابعاد واقعی روی آن کلیک کنید.
